Рубрика: Без рубрики

Ուղղանկյունանիստի ծավալը

Խնդիրներ

• Որո՞նք են  կենդանի  օրգանիզմի  հիմնական  տարրերը
• Ո՞րն է  կենդանի  օրգանիզմի  կառուցվածքային  միավորը
• Ինչու՞  են  գիտնականներն ասում. «Կյանքը՝ սպիտակուցների գոյության ձևն  է»
• Որո՞նք են սպիտակուցների, ածխաջրերի, ճարպերի, նուկլեինաթթուների գործառույթները կենդանի օրգանիզմում
• Ինչպիսի՞  օրգանական և  անօրգանական  նյութեր  կան  կենդանի  օրգանիզմում

Կենսական տարրեր են կոչվում այն քիմիական տարրի ատոմները որոնք առաջացնում են բարդ օրգանական նյությեր <<Կենսական  տարրեր;  Սպիտակուցներ:Նուկլեինաթթուներ: Ածխաջրեր: Ճարպեր>> որոնք էլ ապահովում են կենդանի օրգանիզմի կենսագործունեությունը:

Ածխածին — С

Ջրածին — H

Թթվածին — O

Ազոտ — N

Ֆոսֆոր — P

Նատրիում Na

Կալիում — K

Կալցիում — Ca

Մագնեզիում — Mg

Երկաթ — Fe

Ցինկ — Zn

Պղինձ — Cu

1. Թթվածին պարունակող  երկտարր  միացություններ են, որոնցում  թթվածնի  օքսիդացման  աստիճանը  -2  է:
2. Բոլոր օքսիդները  ջրում  լուծելի  են:
3. Բոլոր օքսիդները   փոխազդում  են  թթուների  հետ:
4. Հիմնային օքսիդները, փոխազդելով  թթուների  հետ, առաջացնում  են  աղ  և  ջուր:
5. Ըստ CaCO₃  → CaO  +  CO₂  ռեակցիայի հավասարման  ստացված  թթվային  օքսիդի  զանգվածը  ելային  աղի  զանգվածի  56 %- ն  է:
6. Na₂O, CO₂, N₂O₅, CaO, SO₃  օքսիդների  շարքում  գրված  է  երեք  հիմնային  օքսիդ:
7. Գիտելիքի ինքնաստուգում՝ <Ջրածին; Թթվածին>>

1.    Արտահայտություններից  ո՞րն  է  ճիշտ  ջրածին  տարրի  մասին.

          ա) ջրածինն  ամենաթեթև  գազն  է

          բ) ջրածինը  մտնում  է  թթուների  բաղադրության մեջ

          գ) ջրածինը  փոխազդում  է  թթվածնի  հետ

          դ) ջրածինն  աստղերի  մթնոլորտի  հիմնական  բաղադրամասն  է:

2.    Լաբորատորիայում  ջրածին  կարելի է   ստանալ  որոշ  մետաղների  և  թթուների  փոխազդեցությունից: Գրեք  այդպիսի  ռեակցիայի  հավասարման   օրինակ….  

3. Ինչպե՞ս  են  անվանում  երկու  ծավալ  ջրածնի  և  մեկ  ծավալ  թթվածնի    խառնուրդը.     1)   շմոլ  գազ                  2)     շառաչող  գազ                       3) թունավոր  գազ                  4)  ջրագազ                                                                                                                   4.ա) Նշված  մետաղներից  ո՞րը  կփոխազդի  թթվի  հետ. առաջացնելով   ջրածին.

                1) Cu                    2) Ag           3) Al                     4) Hg

բ) Գրեք  այդ  մետաղի  և   աղաթթվի  հետ  քիմիական  ռեակցիայի  հավասարումը:

գ) նշեք  ռեակցիայի  տեսակը և կատարեք հաշվարկ` քանի՞ լիտր ջրածին կստացվի (ն.պ), եթե վերցրել են 5, 4 գրամ մետաղ։

5.    Փականոթումպայթացրելեն10գջրածինև16գթթվածին:

ա) Ո՞րգազնէմնացելպայթունիցհետո.

  1. չի  մնացել                       

  2. թթվածին                       

  3. երկուսն  էլ  

  4. ջրածին   

բ) Գրել  ռեակցիայի  հավասարումը…..

գ) Քանի՞  գրամ  ջուր  կստացվի …..                           

7.Ոˆր  միացության մեջ  է  թթվածնի պարունակությունը ամենամեծը,  պատասխանը  հիմնավորեք հաշվարկով.   1) H₂O             2) CO₂                3)  CuO               4) CaCO₃   

8.Ի՞նչ օքսիդացման աատիճաններ կարող է ցուցաբերել թթվածինը միացություններում.1) 0, +1, -1
2) -2, -1, 0
3)  +1, 0, -1
4) -2, 0, +2
9.Հետևյալ արտահայտություններից ո՞րն է վերաբերում թթվածին պարզ նյութին.
ա) թթվածինը մարդու օրգանիզմի հիմնական տարրերից է
բ)  մեկ լիտր ջրում լուծվում է 30 մլ թթվածինը 20 աստիճանում
գ) ջրի զանգվածի 88,9%-ը թթվածինն  է
դ)սպիտակուցի բաղադրության մեջ մտնում են հիմնականում ածխածին, թթվածին,   ազոտ, ջրածին տարրերը
ե) թթվածին  է ստացվում ֆոտոսինթեզի ժամանակ
զ) կենդանիները շնչում են թթվածին
1) ա բ գ
2) բ ե զ
3) գ դ ե
4)ա ե զ

10.- Գրեք ներքոբերյալ անօրգանական շղթաների ռեակցիաների հավասարումները, հավասարեցրեք և նշեք  ռեակցիայի  տեսակը.

ա) Մետաղ-հիմնային օքսիդ-հիմք-աղ` Ca→ CaO →Ca(OH)₂→  CaCl₂

բ) Ոչ մետաղ→ թթվային օքսիդ→ թթու→ աղ`P→P₂O₅→H₃PO₄ →Na₃PO₄

1․ Քանի՞ անգամ պետք է մեծացնել լիցքերի միջև հեռավորությունը, որպեսզի նրանցից մեկի լիցքի մեծությունը 16 անգամ մեծացնելուց հետո նրանց փոխազդեցության ուժը մնա նույնը: 

4-ով

2․ Նկարում պատկերված երեք կետային լիցքերից որո՞նք են իրար ձգում: 

• A և B
• C և B
• A և C

3․ Քրոմի միջուկում կա 52 մասնիկ, դրանցից 28-ը նեյտրոններ են: Միջուկում քանի՞ պրոտոն կա: 

52-28= 24 պրոտոն

4․ −5 նԿլ , −4 նԿլ և −3 նԿլ լիցքերով 3 միատեսակ գնդեր հպում են միմյանց, այնուհետև իրարից հեռացնում: Որքա՞ն կլինի յուրաքանչյուր գնդի ձեռք բերած լիցքը: 

5+4+3=12

12:3=4

−4 նԿլ

5․ Նկարում հոսանքի ո՞ր ազդեցությունն է պատկերված: 

• ջերմային
• մագնիսական
• քիմիական
• կենսաբանական

6․ Ո՞ր մասնիկների շարժումով է պայմանավորված էլեկտրական հոսանքը պղնձե հաղորդալարում: 

• բացասական իոնների
• դրական իոնների
• էլեկտրոնների
• նեյտրոններիվ

7․ Որքա՞ն ժամանակում հաղորդալարով կտեղափոխվի 24 Կլ լիցք, եթե հոսանքի ուժը նրանում 2.5 Ա է:

t=q:I

24:2.5=9.6

8․ Ի՞նչ սարքերից է կազմված նկարում պատկերված էլեկտրական շղթան: 

• Ռեզիստոր
• Ամպերաչափ
• Մարտկոց
• Անջատիչ
• Լամպ

9․ Ջահի լամպի պարույրով յուրաքանչյուր 8 վայրկյանում անցնում է 2 Կլ լիցք: Ինչի՞ է հավասար հոսանքի ուժը լամպում:

i=q:t

2:8=0.25

10․ Էլեկտրական սղոցը, որով անցնում է 10 Ա հոսանք 25 րոպեում կատարեց 5700 կՋ աշխատանք: Որքա՞ն է լարումը նրա սեղմակներին: 

U=A:i *t

5700* 10=5700000

5700000:15000=380

11․ Որքա՞ն է լարումը 0.4 կՕմ դիմադրություն ունեցող հաղորդչի ծայրերին, եթե նրանով անցնող հոսանքի ուժը 200 մԱ է: 

U=i*R

400*0.2=80

12․ Ռեզիստորով, որի ծայրերին կիրառված է 4 Վ լարում, 2 րոպեում անցել է 90 Կլ լիցք: Գտեք հաղորդչի դիմադրությունը: Պատասխանը գրեք ամբողջ թվի ճշտությամբ: 

R=U*t:i

4*120=480

480:90=5

13․ Քանի՞ էլեկտրոն կանցնի 300 Օմ դիմադրություն ունեցող հաղորդալարով 50 վայրկյանի ընթացքում, եթե նրա ծայրերին կիրառվի 4.8 Վ0.5 լարում: Պատասխանը գրել հարյուրերորդականի ճշտությամբ: 

n=q:e

q=I*t

I=U:R

4.8:300=0,016 A

0,016 * 50= 0.8

0.8:1.6*10^-19=0.5*10¹⁹

14․ Որքա՞ն է նկարում պատկերված շղթայի տեղամասով անցնող հոսանքի ուժը, եթե հաղորդիչներից առաջինի դիմադրությունը՝ R1 = 5 Օմ է, երկրորդինը՝ R2 = 5 Օմ: Լարումը տեղամասի ծայրերում՝ U = 60 Վ: 

15․ Շղթան կազմված է միմյանց հաջորդաբար միացված երեք հաղորդիչներից, համապատասխանաբար՝ 3 Օմ, 3 Օմ և 4 Օմ դիմադրություններով: Լարումը այդ տեղամասի ծայրերում 60 Վ է: Որոշեք լարում յուրաքանչյուր հաղորդչի ծայրերին: 

16․ Շղթան կազմված է միմյանց զուգահեռ միացված երեք լամպերից, համապատասխանաբար՝ 5 Օմ, 2 Օմ և 0.5 Օմ դիմադրություններով: Լարումը այդ տեղամասի ծայրերում՝ 60 Վ: Որոշեք յուրաքանչյուր լամպով և ամբողջ շղթայով անցնող հոսանքի ուժը: 

17․ 50 Օմ դիմադրություն ունեցող էլեկտրական փոշեկուլը միացրեցին 120 Վ լարման ցանցին: Որքա՞ն աշխատանք կկատարի նրանում հոսանքը 10 րոպեի ընթացքում:

18․ 3 Վ լարման և 4 Ա հոսանքի ուժի դեպքում գրասալիկի մարտկոցի լիցքավորումը տևեց 0.5 ժամ: Որոշե՛ք հոսանքի կատարած աշխատանքը այդ ընթացքում:

19․ Էլեկտրական փոշեկուլի տեղեկագրում գրված է 127 Վ և 2.5 Ա: Որքա՞ն է նրա էլեկտրաշաժիչի հզորությունը: 

20․ Ջեռուցչում հոսանքի ուժը 2 Ա է, իսկ ցանցի լարումը, որին նա միացված է 120 Վ է: Որքա՞ն ժամանակում այն կարող է եռացնել 0.5 կգ զանգվածով 5 °C ջերմաստիճանի ջուրը: Ընդունել, որը ջուրը եռում է 100 °C ջերմաստիճանում, իսկ նրա տեսակարար ջերմունակությունը՝ cջուր =4200 Ջ/կգ°C 

S

Իմ ընտրությունը Ոսկերչություն է և ես շատ ուրախ եմ: Այսքան ժամանակ ես շատ բան եմ հասցրել անել բայց ցավոք չեմ կարող ցույց տալ: Հիմա ես ցույց կտամ իմ նոր պրոեկտը: Ես պատրաստում եմ մի մոնստրի որի անունը մինչև հիմա չեմ մտածել: Ես արդեն պլաստիրինով պատրաստել եմ էսքիզը: Հետո պետք է մոմով պատրաստեմ նույնը: Ես շատ եմ ուզում որ իմ արցանիկը գեզեցիկ լինի:

Այս պատմությունը այն մասին էր, որ կար մի հյուրանոց: Բոլորը գալիս էին և հաճախորդները շատ էին: Ժամանակի ընթացքում հյուրանոց այլևս ոչ մեկ չէր մտնում հյուրանոց: Ցրտաշունչ ձմեռ եկավ: Դուռը թակեց մի ծերունի և ասաց որ նա շատ սոված է և մրսում էր: Նա խնդրեց հյուրանոցի տիրոջը որ մեկ օր գիշերի այստեղ որովհետև նա կմահանար դրսում այդ ցրտին: Հյուրանոցի տերը ասաց 3 ռուբլու դիմաց կարող է օգնել: Ծերունին ասաց, որ իր մոտ ոչ մի դրամ չկա: Հյուրանոցի տերը խղճաց և օգնեց ծերունուն: Նա ծերունուն բորշչ և չակնդեղ տվեց: Ծերունին ուտելիս ճակնդեղի հետքը մնաց մորուքին: Դրանից հետո ծերունին ասաց, որ նա կվերադարձնի այդ 3 ռուբլին: Հաջորդ որը ծերունին անհետացավ ու դրանից հետո հյուրանոցը նորից սկսեց լավ աշխատել: Հյուրանոցի տերը գնաց եկեղեցի և տեսավ, որ ծերունու նկարը դրված էր սրբապատկերների մոտ և գրած էր «Սուրբ Նիկողայոս»: Հյուրանոցի տերը փորփրեց հողը որ մոմ վառի տեսավ 3 ռուբլի:

2Mg+O2 —> Mgo+Q

MgO + H2O —> Mg(OH)2

Mg(OH)

Վերլուծություն

Ինչպես գիտենք, ՄԱԿ-ը միջազգային կազմակերպություն է, որի նպատակն է պահպանել միջազգային խաղաղություն ու անվտանգություն, ազգերի միջև զարգացնել բարեկամական հարաբերություններ, հասնել միջազգային համագործակցության և ազգերի միջև գործողությունների ներդաշնակման կենտրոնում լինել: Պատերազմական օրերին քաղաքացիների տարբեր խմբեր ակցիա էին կազմակերպել, պահանջելով իմանալ, թե ինչու է լռում ՄԱԿ-ը։ Ցուցարարներին բարկացրել էր այն հանգամանքը, որ Ադրբեջանում ՄԱԿ-ի ներկայացուցիչն այցելել է Գանձակ, իսկ նույն կառույցի հայաստանյան ներկայացուցիչը երեք շաբաթվա մեջ Արցախ ընդհանրապես չի այցելել։ Հարկավոր էր պարզել, թե ինչո՞ւ է նույնիսկ ՄԱԿ-ի կանոնադրության նշված բոլոր կետերը խախտելուց հետո այն լռում և արհամարում երկրում ստեղծված իրավիճակը։

ՄԱԿ-ը պետք է բանաձև ընդուներ, որն արգելելու էր երրորդ երկրի անմիջական մասնակցությունը պատերազմին, ահաբեկիչների ներգրավումը և այլն, բայց շնորհիվ Մեծ Բրիտանիայի այն չիրականացվեց։

1․Ուղղանկյուն եռանկյան սուր անկյուններից մեկը 60  աստիճան է, իսկ ներնաձիգի և փոքր էջի գումարը  30սմ է։Գտի՛ր եռանկյան ներքնաձիգը։

Ուղղանկյուն եռանկյունը ունի մի հատկություն, երբ 30 աստիճանի անկյան դիմացի կողմը հավասար է ներքնաձիգի կեսին:Հետևաբար.՝

x+2x=30սմ

x=10

2x=20


Պատ.՝20սմ

2․ABC հավասարասրուն սուրանկյուն եռանկյան  AB ,AC սրունքին տարված  բարձրությունները հատվում են  M կետում ։Գտի՛ր եռանկյան անկյունները,եթե անկյուն  BMC=140  աստիճան է ։

180-140=40

40/2=20

<C=<B=40

40+40=80

<A=180-80=100

Պատ.՝100, 40, 40

3ABCD զուգահեռագծի պարագիծը 50 սմ է, <C=30, իսկ CD ուղղին տարված BH ուղղահայացը 6,5 սմ: Գտեք զուգահեռագծիկողմերը:


6,5+6,5=13

13*2=26

50-26=24

24/2=12

4.Գտեք ABCD զուգահեռագծի անկյունները, եթե՝

ա) <A=84⁰

<A=<C=84, <B=<D=96

84+84=168

360-168=192

192:2=96

բ) <A-<B=55⁰,

<A=<C=62

<B=<C=117

գ) <A+<C=142⁰

142/2=71

180-71=109

<A=<C=71

<B=<D=109

դ) <A=2<B:

<A=<C=120

<B=<D=60


5) ABCD զուգահեռագծի A անկյան կիսորդը K կետում հատում է BC կողմը: Գտեք այդ զուգահեռագծի պարագիծը, եթե BK=15 սմ, KC=9սմ:

15+9=24 (BC=AD)

Առաջանում են խաչադիր անկյուններ

AB=DC=15

P=48+30=78

6) MNPQ զուգահեռագծի մեջ տարված է MQ ուղղին ուղղահայաց՝ NH-ը, ընդ որում՝ H կետը գտնվում է MQ կողմի վրա: Գտեք զուգահեռագծի կողմերը և անկյունները, եթե հայտնի է, որ MH=3 սմ, HQ=5սմ, <MNH=30⁰:

MQ=NP=8

MN=QP=3

Անկյուններ՝ 60, 60, 120, 120

7.Զուգահեռագծի կից կողմերը հավասար են 12 սմ և 13սմ, իսկ սուր անկյունը 30⁰ է: Գտեք զուգահեռագծի մակերեսը:
Պատ.՝S=78

9.Զուգահեռագծի կողմը 8,1 սմ է, իսկ 14 սմ-ի հավասար անկյունագիծը նրա հետ կազմում է 30⁰ անկյուն: Գտեք զուգահեռագծի մակերեսը:

Պատ.՝S=

10. Զուգահեռագծի սուր անկյունը 30⁰ է, իսկ բութ անկյան գագաթից տարված բարձրությունները հավասար են 2սմ և 3սմ: Գտեք զուգահեռագծի մակերեսը:

Պատ.՝12

11.Գտեք զուգահեռագծի անկյունները, եթե նրա մակերեսը 40սմ² է, իսկ կողմերը՝ 10սմ և 8սմ:

<A=<C=30

<B=<D=150